Όταν στο Βυζάντιο κυριαρχούσε το ζήτημα της εικονομαχίας, στην Καππαδοκία της Μικράς Ασίας –μια περιοχή όπου έζησαν και μαρτύρησαν εκατοντάδες άγιοι– γεννήθηκε η Oσία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου.
Το γεγονός ότι ο πατέρας της ήταν ο Φιλάρετος, στρατιωτικός διοικητής
της περιοχής και ευνοούμενος του αυτοκράτορα Θεόφιλου και της
αυτοκράτειρας Θεοδώρας, έπαιξε σημαντικό ρόλο στη μετέπειτα πορεία της
Ειρήνης, η οποία γεννήθηκε το 825. Ένα
άλλο γεγονός –ο γάμος της αδελφής της, Καλλινίκης, με τον νεαρό καίσαρα
Βάρδα– άνοιξε για τα καλά τον δρόμο της προς την Κωνσταντινούπολη.
Το 843 η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, ως επίτροπος πια του γιου της, Μιχαήλ του
Γ’, αποφάσισε να βάλει τέλος στην εικονομαχία και επιστράτευσε για τον
σκοπό αυτό τον πατέρα της Ειρήνης και τον μετέπειτα Πατριάρχη Μάξιμο τον
Ομολογητή. Μετά την αναστήλωση των εικόνων, στις 19 Φεβρουαρίου του
843, η Θεοδώρα ζήτησε από τον Φιλάρετο να φέρει στην Κωνσταντινούπολη
την κόρη του, με σκοπό να την παντρέψει με το γιο της, Μιχαήλ.
Αν και όλοι –σύμφωνα με την παράδοση– χάρηκαν, η ίδια έμεινε αδιάφορη,
αφού από μικρή είχε αποφασίσει να γίνει μοναχή. Λίγο πριν φτάσει στην
Κωνσταντινούπολη, ο Μιχαήλ είχε νυμφευτεί την Ευδοκία, οπότε το όλο
σχέδιο ναυάγησε.