Ὁ Ἀρχιμ. Σωφρόνιος λέει ὅτι μπορεῖ νά ὑπάρχουν ἄνθρωποι χαμηλῆς κατά κόσμον μορφώσεως, πού, ὅμως, ὁ Θεός εὐαρεστεῖται νά τούς μεταδώσει ἐξαιρετικά ὑψηλή κατάσταση πνεύματος.
Καί βέβεια, ὅπως ἀρέσκεται συχνά νά κάνει ὁ π. Σωφρόνιος, φέρνει ὡς
παράδειγμα τό Γέροντά του, τόν Ὅσιο Σιλουανό, τόν ὀλιγογράμματο αὐτόν
ἄνθρωπο, στόν ὁποῖο ὁ Κύριος διέκρινε τή δυνατότητα νά τοῦ ἐμπιστευθεῖ
τό τελειότερο.
Ἡ κατά κόσμον φιλοσοφική, ἀκόμη καί ἡ θεολογική γνώση δέν ἐξασφαλίζει
στόν κάτοχό της τήν τελείως ἀπαραίτητη γνώση γιά τό πώς πρέπει νά ζοῦμε
μέ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα.
Ἡ τέλεια μόρφωση εἶναι νά γνωρίζουμε, νά ἀγαπᾶμε τό Θεό καί τόν συνάνθρωπό μας.
Δυστυχῶς, ἡ πραγματικότητα γύρω μας βοᾶ πώς τό σύγχρονο σχολεῖο δέν μπορεῖ νά μεταδώσει αὐτή τή γνώση.
Συχνά, μάλιστα, καλλιεργεῖ τόν ἀνταγωνισμό, τήν χρησιμοθηρία, τόν
ὠφελιμισμό, τόν διανοητικισμό, τόν ἀτομοκεντρισμό, τή μονομερή κυριαρχία
μιᾶς κουλτούρας. Ὁδηγεῖ, ἔτσι, σέ παραμόρφωση καί ὄχι σέ μόρφωση.
