Ἔχε τό νοῦ σου ὃτι ἡ πνευματική κατάσταση εἶναι κάπως ἔτσι:

Ἃγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος

Ὑπόθεσε ἓνα βασιλικό παλάτι. Σ' αὐτό ὑπάγονται αὐλές καί πρόθυρα καί διαμερίσματα, ἄλλα ἐξωτερικά καί ἄλλα στή συνέχεια ἐσωτερικά, ὃπου εἶναι ἀποθηκευμένα ἡ πορφύρα καί οἱ θησαυροί. Κατόπιν πάλι καί τό ἄλλο διαμέρισμα, τό πιό ἐσωτερικό, κατάλληλο γιά τή διαμονή τοῦ βασιλιά. Ὣστε ἄν κανείς μπεῖ στίς ἐξωτερικές αὐλές καί νομίσει ὅτι ἔφτασε στά ἐνδότερα διαμερίσματα, βρίσκεται σέ πλάνη. Ἔτσι καί στά πνευματικά, ἐκεῖνοι πού πολεμοῦν ἐναντίον τῆς κοιλιᾶς καί τοῦ ὓπνου καί ἀσχολοῦνται διαρκῶς μέ ψαλμούς καί προσευχές, ἄς μή νομίζουν ὃτι ἔφτασαν πιά στό τέλος καί στήν ἀνάπαυση. Βρίσκονται ἀκόμη στά πρόθυρα καί στίς αὐλές, καί ὄχι ἐκεῖ ὃπου φυλάγονται ἡ πορφύρα καί οἱ βασιλικοί θησαυροί. Καί ἄν ἀξιωθοῦν νά λάβουν κάποια πνευματική χάρη, οὔτε αὐτό νά τούς ἀπατᾶ ὃτι πέτυχαν τό τέλος. Ταιριάζει λοιπόν νά ἐρευνᾶ κανείς ἄν ἀπέκτησε τό θησαυρό στό πήλινο δοχεῖο του*, ἄν ντύθηκε τήν προφύρα τοῦ Πνεύματος, ἄν εἶδε τόν βασιλιά καί ἀναπαύτηκε...φύλαγε τόν ἑαυτό σου ὃσο μπορεῖς, καί φρόντιζε μέ μεγάλη ἐπιμέλεια νά ἔχεις πάντοτε τήν καρδιά σου ταπεινή καί συντετριμμένη.
* Β΄ Κορ.4,7

Ἀπό τό βιβλίο: «ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν»

Ἐκδόσεις «Τό Περιβόλι Τῆς Παναγίας»

 Λόγοι σέ 150 κεφάλαια : τομ. γ, 115

 

Ἔχε τό νοῦ σου ὃτι ἡ πνευματική κατάσταση εἶναι κάπως ἔτσι:

Ἃγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος

Ὑπόθεσε ἓνα βασιλικό παλάτι. Σ' αὐτό ὑπάγονται αὐλές καί πρόθυρα καί διαμερίσματα, ἄλλα ἐξωτερικά καί ἄλλα στή συνέχεια ἐσωτερικά, ὃπου εἶναι ἀποθηκευμένα ἡ πορφύρα καί οἱ θησαυροί. Κατόπιν πάλι καί τό ἄλλο διαμέρισμα, τό πιό ἐσωτερικό, κατάλληλο γιά τή διαμονή τοῦ βασιλιά. Ὣστε ἄν κανείς μπεῖ στίς ἐξωτερικές αὐλές καί νομίσει ὅτι ἔφτασε στά ἐνδότερα διαμερίσματα, βρίσκεται σέ πλάνη. Ἔτσι καί στά πνευματικά, ἐκεῖνοι πού πολεμοῦν ἐναντίον τῆς κοιλιᾶς καί τοῦ ὓπνου καί ἀσχολοῦνται διαρκῶς μέ ψαλμούς καί προσευχές, ἄς μή νομίζουν ὃτι ἔφτασαν πιά στό τέλος καί στήν ἀνάπαυση. Βρίσκονται ἀκόμη στά πρόθυρα καί στίς αὐλές, καί ὄχι ἐκεῖ ὃπου φυλάγονται ἡ πορφύρα καί οἱ βασιλικοί θησαυροί. Καί ἄν ἀξιωθοῦν νά λάβουν κάποια πνευματική χάρη, οὔτε αὐτό νά τούς ἀπατᾶ ὃτι πέτυχαν τό τέλος. Ταιριάζει λοιπόν νά ἐρευνᾶ κανείς ἄν ἀπέκτησε τό θησαυρό στό πήλινο δοχεῖο του*, ἄν ντύθηκε τήν προφύρα τοῦ Πνεύματος, ἄν εἶδε τόν βασιλιά καί ἀναπαύτηκε...φύλαγε τόν ἑαυτό σου ὃσο μπορεῖς, καί φρόντιζε μέ μεγάλη ἐπιμέλεια νά ἔχεις πάντοτε τήν καρδιά σου ταπεινή καί συντετριμμένη.
* Β΄ Κορ.4,7

Ἀπό τό βιβλίο: «ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ τῶν ἱερῶν Νηπτικῶν»

Ἐκδόσεις «Τό Περιβόλι Τῆς Παναγίας»

 Λόγοι σέ 150 κεφάλαια : τομ. γ, 115

 

Γιά τήν θεραπεία τοῦ Χριστιανοῦ, γιά τήν ἐπίτευξη τῆς Κάθαρσης καί τοῦ Φωτισμοῦ, χρειάζεται...

 

  Γιά τήν θεραπεία τοῦ Χριστιανοῦ, γιά τήν ἐπίτευξη τῆς Κάθαρσης καί τοῦ Φωτισμοῦ, χρειάζεται ἡ συνεργασία τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀνθρώπου.
   Ὁ ἄνθρωπος συνεργάζεται μέ τήν Θεία Χάρη, ἀκολουθώντας τίς ὁδηγίες τοῦ πνευματικοῦ του ὁδηγοῦ. Χωρίς πνευματικό ὁδηγό πού νά ἔχει τήν διάκριση τῶν πνευμάτων δέν μπορεῖ νά γίνει πνευματική ζωή καί νά ἐπιτευχθεῖ ἡ κάθαρση ἀπό τά πάθη.
   Ἡ προετοιμασία γιά νά λάβει ὁ ἄνθρωπος τήν Θεία Χάρη γίνεται μέ τήν ἀσκητική ζωή, ἡ ὁποία προετοιμάζει τήν ψυχή ὣστε νά δεχθεῖ τήν ἄκτιστη θεοποιό ἐνέργεια (Θεία Χάρη).

Ὃταν ὁ ἄνθρωπος ἡσυχάζει καί μετανοεῖ, νηστεύει καί ἐγκρατεύεται, κοπιάζει σωματικά καί προσεύχεται, γίνεται σιγά-σιγά δεκτικός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τῆς Θείας Χάριτος. Αὐτήν Ἡ Θεία Χάρις ἐνισχύει τόν πιστό στόν ἀσκητικό του ἀγῶνα καί ἐνεργεῖ τήν Κάθαρση καί τόν Φωτισμό. «Καί πῶς προσφέρεται ἡ Θεία Χάρις στόν ἀγωνιζόμενο χριστιανό;» ἀναρωτιέται κανείς. Διά τῶν Ἁγίων Μυστηρίων καί πρό πάντων διά τῆς τακτικῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως καί τῆς Θείας Κοινωνίας.

   Ἐκεῖνο πού κατ' ἐξοχήν συντελεῖ στήν Κάθαρση τῆς Καρδιᾶς εἶναι ἡ ὑπακοή στόν Πνευματικό ὁδηγό καί ἡ ἀδιάλειπτη ἐπίκληση τοῦ Θείου Ὀνόματος, ἡ ὀποία βεβαίως συνοδεύεται ἀπό τήν ἐν μέτρω νηστεία καί ἀγρυπνία. 
Παράλληλα, ὁ Χριστιανός ἀγωνίζεται νά κόβει τίς αἰτίες τῶν παθῶν καί νά κάνει ἀνθρωπίνως ὃ,τι μπορεῖ γιά νά τά χαλιναγωγήσει.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο:Τά πάθη καί ἡ κατάθλιψη - Τί εἶναι καί πῶς θεραπεύονται σελ.66-67
 Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου

ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ - Η υπακοή

https://www.youtube.com/watch?v=56ZrRzdfy5k&feature=relmfu

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗΣ - ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

https://www.youtube.com/watch?v=qj4WH4geTyA

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗΣ-ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ

https://www.youtube.com/watch?v=6FCBM5eFbQs

Περὶ προσευχῆς. Καὶ περὶ γαστριμαργίας

Χ.Μ.Π.: Κάποια φορὰ εἶχα πάρει μὲ τὸ αὐτοκίνητό μου στὸ Γέροντα Πορφύριο ἕνα Ἁγιορείτη μοναχό, πολὺ πνευματικὸ ἀσκητή. Ἡ συνομιλία τους, στὴν ὁποία ἤμουν κι ἐγὼ παρών, περιεστράφη γύρω ἀπὸ τὸ θέμα τῆς προσευχῆς. Ὁ μοναχὸς ρώτησε τὸ Γέροντα Πορφύριο πῶς πρέπει νὰ προσευχόμαστε. Ὁ Γέροντας ρώτησε μὲ τὴ σειρά του τὸ μοναχὸ πῶς προσεύχεται ἐκεῖνος. Ὁ μοναχὸς τοῦ ἀπάντησε: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλό». Ρώτησε κι ἐμένα πῶς προσεύχομαι. «Τὸ ἴδιο κι ἐγώ», τοῦ ἀπάντησα. Μᾶς εἶπε τότε ὁ Γέροντας:
— Ἐγὼ ὅταν προσεύχομαι καὶ λέω αὐτά, ποὺ λέτε κι ἐσεῖς, τοὺς δίνω περισσότερο χρῶμα. Λέω μία-μία λέξη, ἀργά-ἀργὰ καὶ τονίζω περισσότερο τὸ «ἐλέησόν με». Γιατί; Διότι καὶ ὁ Χριστὸς εἶναι ἕνα πρόσωπο. Κι ὅταν συνομιλεῖς μαζί του, ὀφείλεις νὰ γνωρίζεις ὅτι δὲν μιλᾶς στὰ σύννεφα οὔτε σὲ μία ἀφηρημένη ἔννοια ἢ κατάσταση. Ὁμιλεῖς στὸ Χριστό, ὁ ὁποῖος σ’ ἀκούει.
Καὶ συνέχισε:

Ἡ κληρονομιά τοῦ πατρός των

Εις τον κόσμο αποθνήσκοντας ένας πατέρας έχει μία περιουσία, ας υποθέσουμε τώρα, εκατό δραχμές. Αφήνει τέσσερα παιδιά. Στα τέσσερα παιδιά θα διανείμει είκοσι πέντε, είκοσι πέντε, είκοσι πέντε, και είκοσι πέντε. Όλοι θα πάρουν από είκοσι πέντε δραχμές. Η κληρονομιά του πατρός των.

Στο πνευματικό δεν ισχύει αυτό, όχι. Ένας έχει πίστη, ευλάβεια, αυταπάρνηση, σεβασμό στον Γέροντα του είκοσι βαθμούς, είκοσι βαθμούς θα πάρει πνευματική δύναμη.
Ο άλλος έχει δύο, δύο θα πάρει· άλλος έχει ογδόντα, ογδόντα θα πάρει.
Αυτό το λέει και το Ευαγγέλιο. Ο Χριστός είπε: «Ο δεχόμενος υμάς εμέ δέχεται, και ο δεχόμενος εις όνομα μαθητού, μισθόν μαθητού λήψεται, ο δεχόμενος εις όνομα προφήτου, μισθόν προφήτου θα πάρει» (Ματθ. 10, 41).
Αυτό είναι το πνευματικό.
Όση ευλάβεια έχεις εις τον Γέροντα…

Πηγή: Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης, Έκδοση Ι. Ησυχαστηρίου «Άγιος Εφραίμ» Κατουνάκια Αγίου Όρους, Α’ έκδοση 2000.

 http://www.diakonima.gr

 http://hristospanagia3.blogspot.gr/

Τά δάκρυα τῆς χάριτος- Γέροντας Ἐφραίμ Κατουνακιώτης

Τά δάκρυα τῆς χάριτος- Γέροντας Ἐφραίμ Κατουνακιώτης

Τα δάκρυα είναι μεταξύ εμπάθειας και απάθειας· τα δάκρυα καθαρίζουν.
Είναι τα αρχαρίτικα δάκρυα, δηλαδή τα δάκρυα μετανοίας· ήτοι σκέπτεσαι: Εάν κολασθώ; Θα είμαι με τον Χριστόν η με τον διάβολον;
Εάν θα είμαι αιώνια εις την κόλασιν; Τότε τι θα κάνω; κ.ο.κ.

Κατόπιν έρχονται τα δάκρυα της χάριτος.
Τα δάκρυα αυτά είναι τόσο γλυκά, ώστε όταν μου ήρχοντο, έλεγα: «Θεέ μου εις τον παράδεισο τίποτε άλλο δεν θέλω, παρά να κλαίω έτσι».
Αυτά τα δάκρυα έρχονται ύστερα.
 
Πηγή: Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης, Έκδοση Ι. Ησυχαστηρίου «Άγιος Εφραίμ» Κατουνάκια Αγίου Όρους, Α’ έκδοση 2000.

 http://www.diakonima.gr
 http://hristospanagia3.blogspot.gr/

Τά δάκρυα-Γέροντας Ἐφραίμ Κατουνακιώτης

Μαζί με την ευχούλα -τώρα δεν μπορούμε να πούμε και λεπτομέρειες, αυτό όταν το βρεις μονάχος σου, έχει περισσότερη δύναμη παρά όταν το ακούσεις από τον άλλον- έρχονται τα δάκρυα.
Τα οποία δάκρυα λίγο, λίγο, λίγο από εσένα εξαρτάται να τα αυξήσεις.
Πιστεύσατέ με ότι τα δάκρυα δεν είναι τίποτες άλλο, συνήθεια είναι. Αν συνηθίσεις να κλαις, την άλλη μέρα θα κλαις, και την άλλη μέρα θα κλαις, και θα φτάσεις σ’ ένα σημείο θα πεις: «Γιατί κλαίω; Κι εγώ δεν ξέρω». Ναι, αλλά με τα δάκρυα ξέρεις πόσος καθαρισμός γίνεται μέσα; Πώς πλένεις τη φανέλα σου, το μαντήλι σου με το σαπούνι, έτσι είναι και τα δάκρυα στην προσευχή.

Μέσα σου καθαρίζεται, καθαρίζεται, καθαρίζεται κι έρχεται κατόπιν σ’ άλλα ανώτερα δάκρυα.
Τα δάκρυα, θα σας πονέσει ο εγκέφαλος μέσα, το μυαλό θα σας πονέσει, διότι είναι τα πρώτα δάκρυα, τα οποία λέγονται “καθαρτικά δάκρυα”, καθαρίζουν τα δάκρυα μέσα.
Όταν περάσει ο βαθμός των “καθαρτικών”, έρχονται άλλα δάκρυα “χαροποιά”.
Τα οποία, και το πρόσωπό σας θα γίνει ωραίο, θα ομορφαίνει, και ο άλλος ο συνάνθρωπός σου, ο συνάδερφός σου, ο παραδελφός σου, θα τον βλέπεις σε άλλην ωραιότητα.
Πνευματικώς εννοώ.
Κατόπιν είναι άλλα δάκρυα, αλλά αυτά ο καθένας κατά τη βία του που έχει μέσα, κατά τον ζήλο, κατά τη θερμότητα, θα τα συναντήσει.
Πηγή: Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης, Έκδοση Ι. Ησυχαστηρίου «Άγιος Εφραίμ» Κατουνάκια Αγίου Όρους, Α’ έκδοση 2000.
 http://www.diakonima.gr
 http://hristospanagia3.blogspot.gr

ΑΓΝΗ ΠΑΡΘΕΝΕ ΔΕΣΠΟΙΝΑ

https://www.youtube.com/watch?v=0bDw5F32c_w

ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟΝ - ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΕ ΣΩΣΟΝ ΗΜΑΣ

https://www.youtube.com/watch?v=B9EeLI9bJIM

ΥΜΝΟΙ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ - ΣΤΑΝΙΤΣΑΣ

https://www.youtube.com/watch?v=By7rQc3UBus

ΚΑΤΑΒΑΣΙΕΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1985

https://www.youtube.com/watch?v=Y_PSU2cIptE

Αι γενεάι πάσαι μακαρίζομέν σε Ι.Μ. Ιβήρων

https://www.youtube.com/watch?v=y8lcfVtBycc

Ταπείνωση

 Γράφει ὁ Ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός[1]: « Ὁ ταπεινόφρων δέν παύει νά κατηγορεῖ τόν ἑαυτό του, ἀκόμη καί ἄν ὅλοι τόν μάχονται καί τόν ἀτιμάζουν ἔτσι ὥστε νά σωθῇ ὄχι μόνο ἀκουσίως, ὅπως αὐτοί πού ἔχουν ὑπομονή, ἀλλά ἑκουσίως, τρέχοντας πρός τά πάθη τοῦ Χριστοῦ ἀπό τά ὁποῖα ἔμαθε τήν μεγαλύτερη ἀπό ὅλες τίς ἀρετές, στήν ὁποία κατοικεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα».

Ἡ ταπείνωση εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀπό ὅλες τίς ἀρετές. Σ’ αὐτήν κατοικεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ἡ ταπείνωση εἶναι ἡ ἀναγκαία προϋπόθεσι γιά τήν ἔνταξη καί παραμονή τοῦ πιστοῦ στήν Ἐκκλησία. Τοῦτο συμβαίνει διότι ἡ ταπείνωση τοῦ πιστοῦ ἑλκύει τό Ἅγιο Πνεῦμα σύμφωνα μέ τόν λόγο τοῦ Κυρίου: «Ὁ Θεός ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δὲ δίδωσι χάριν»[2].

Ὁ πλήρης Ἁγίου Πνεύματος πιστός ἑνώνεται καί παραμένει σταθερά στήν Ἐκκλησία, ἡ Ὁποία ἔχει τό Ἅγιο Πνεῦμα ὡς «ψυχή» Της. Αὐτό τό Ἅγιο Πνεῦμα τελεσιουργεῖ τήν ἔνταξη καί μόνιμη παραμονή τοῦ πιστοῦ στό Χριστό καί στό σῶμα Του τήν Ἐκκλησία.

Ἡ ταπείνωση εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀπό ὅλες τίς ἀρετές. Εἶναι ὁ ἰσχυρότερος ἑνωτικός-συνδετικός παράγοντας μεταξύ τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ σ’ αὐτήν κατοικεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἡ ἄκτιστη θεοποιός Θεία Χάρη, διά τῆς ὁποίας ὁ ἄνθρωπος ἑνώνεται μέ τόν Θεό.

Διά τῆς ταπεινώσεως, πού συνδέεται ἄρρηκτα μέ τήν αὐτομεμψία, ὁ πιστός συνεχῶς αὐτοκατηγορεῖται. Ζεῖ ἔτσι τά πάθη τοῦ Χριστοῦ καί ὄχι τήν αὐτοδικαίωσι τοῦ Φαρισαίου.

Ἀμφισβητώντας συνεχῶς τήν κρίση του, τή σοφία του καί κατηγορώντας σέ κάθε τι τόν ἑαυτό του, βρίσκει ἀνάπαυση στό Χριστό, ὁ Ὁποῖος «λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει, παρεδίδου δὲ τῷ κρίνοντι δικαίως»[3].

Ἡ αὐτομεμψία-ταπείνωση εἶναι ἡ ὁδός τῆς μίμησης τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ. Ὅποιος αὐτοκατηγορεῖται σηκώνει τόν «χρηστό» ζυγό τοῦ Κυρίου καί τό ἐλαφρό φορτίο Του.

Ὅποιος ἐπιζητεῖ νά δικαιωθῇ σηκώνει τό βαρύ φορτίο τῶν παθῶν καί μάλιστα τῆς ἀνθρωπαρέσκειας καί κενοδοξίας.

Ἡ αὐτομεμψία δέν ἐπιτρέπει γογγυσμό κατά τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἐνεργειῶν Του. Ὅταν συμβαίνει στόν πιστό καί ταπεινό κάτι ὀδυνηρό αὐτός ὁμολογεῖ ὅτι  «συμβαίνει γιά τίς ἁμαρτίες μου». Ἀντί νά γογγύζει, εὐγνωμονεῖ τόν Θεό πού τόν ἀγαπᾶ καί τόν ἐπισκέφθηκε διά τῆς θλίψεως. Γνωρίζει ὅτι ἡ θλίψη εἶναι ἐπίσκεψη Θεοῦ, ἐπειδή παραδέχεται ὡς ἀξιόπιστό τόν λόγο Του: «ὃν γὰρ ἀγαπᾷ Κύριος παιδεύει, μαστιγοῖ δὲ πάντα υἱὸν ὃν παραδέχεται»[4]. Ἡ μόνη του ἀγωνία εἶναι νά μήν λυπήσῃ μέ κάποια ἁμαρτία τόν Θεό, τοῦ Ὁποίου βιώνει ὑπαρξιακά τήν ἄπειρη Πατρική στοργή καί ἀγάπη, τήν «οὐδέποτε ἐκπίπτουσαν»[5].

Ἡ αὐτομεμψία ἐπίσης δέν ἐπιτρέπει τόν γογγυσμό καί ἄρα τόν χωρισμό ἀπό τόν οἱονδήποτε πλησίον. Σέ κάθε δυσκολία ὁ ταπεινός αὐτοκατηγορεῖται καί δέν κατηγορεῖ κανέναν, ὁπότε καί δέν χωρίζεται ἀπό κανέναν. Μέσα στήν καρδιά του ἀγαπᾶ ὅλους, πονάει γιά ὅλους, θυσιάζεται γιά ὅλους καί ζητάει συγχώρησι ἀπό ὅλους, ὄχι ὑποκριτικά, ἀλλά ἐπειδή πιστεύει ὅτι αὐτός φταίει γιά ὅλα. Ἀκόμη καί ἄν γιά κάτι συγκεκριμένο φαίνεται ὅτι δέν πταίει, ὅμως γνωρίζει ὅτι ἔχει φταίξει σέ ἄλλες περιπτώσεις καί γι’ αὐτό τώρα ἀδικεῖται καί ταλαιπωρεῖται. «Ἐκεῖνος πού εἶναι πραγματικά ταπεινόφρονας» διδάσκει ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ, «ὅταν ἀδικεῖται, δέν ταράσσεται οὔτε ἀπολογεῖται γιά τήν ὑπόθεση πού ἀδικήθηκε, ἀλλά δέχεται ὡς ἀλήθεια τή συκοφαντία καί δέ φροντίζει νά πείσει τούς ἀνθρώπους ὅτι ἀδικήθηκε ἀλλά ζητᾶ συγχώρηση»[6].

Πάντα ἑπομένως ὁ ταπεινός εἶναι ἀναπαυμένος μέ ὅλους, ὅ,τι καί ἄν τοῦ συμβαίνει. Ὅπως λέγει πάλι, ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ : «Κι ἄν κολληθῇ ὁ οὐρανός στή γῆ, ὁ ταπεινόφρων οὐ θροεῖται»[7].

Μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ ἄς ἀγαπήσουμε τήν κορυφαία ἀρετή τῆς ταπεινοφροσύνης καί ἄς προσπαθήσουμε νά τήν βιώσουμε, γιά νά θεραπευθῇ ἡ ψυχή μας, ζώντας μέσα στό μόνο ἀληθινό ψυχο-θεραπευτήριο, τήν Ἁγία μας Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τό σῶμα τοῦ ὑπέρ πάντα ἄλλον ταπεινοῦ, Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

ΑΥΤῼ Η ΔΟΞΑ ΣΥΝ Τῼ ΑΝΑΡΧῼ ΠΑΤΡΙ ΚΑΙ Τῼ ΠΑΝΑΓΙῼ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΝΥΝ ΚΑΙ ΑΕΙ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΑΣ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ ΑΜΗΝ.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

---

[1] Φιλοκαλία τῶν Ἱερῶν νηπτικῶν, τόμ. Γ΄, σελ. 135, ἐκδ. Ἀστήρ, 1991.

[2] Α΄ Πέτρ. 5, 5

[3] Α΄ Πέτρ. 2, 23.

[4] Παροιμ. 3, 12.

[5] Α΄ Κορ. 13, 8.

[6] Ἀββᾶ Ἰσαάκ, Ἀσκητικά, Ἐπιμ. Νικηφόρου Θεοτόκη, ἐκδ. Ρηγόπουλου, 1977, σελ. 224.

[7] Ὅ.π. σελ. 312.

http://hristospanagia3.blogspot.gr

Ὁ πειρασμός ξέρετε τί μάστορας εἶναι; Γέρων Ἀμφιλόχιος Μακρῆς

«Όταν Κάποιος ρίξη στο σκυλί μια πέτρα,  πολλές φορές ο σκύλος αντί να χυθεί σ΄ αυτόν που την έριξε, ορμά και δαγκώνει την πέτρα. Έτσι κάνουμε κι εμείς. Βάζει ο πειρασμός κάποιον άλλο να μας πειράξει είτε με λόγο είτε με φέρσιμο κι εμείς αντί να τα βάζουμε με εκείνον που έριξε την πέτρα, δηλ. τον πειρασμό , δαγκώνουμε την πέτρα, δηλ. τον συνάνθρωπο, που χρησιμοποίησε ο μισόκαλος ως πέτρα. 

Και ποιος ξέρει τάχα τι γέλιο κάνει ο πειρασμός και πως θα μας κοροϊδεύει, όταν τα βλέπει αυτά.

Εν ώρα πειρασμού εμείς πρέπει να έχουμε υπομονή και προσευχή. Ο πειρασμός ξέρετε τι Μάστορας είναι; Τα ελάχιστα τα κάνει μεγάλα. Ο πειρασμός αδημονεί, στενοχωρείται και δημιουργεί πολέμους. Ξέρει πολλές τέχνες και φέρει τον άνθρωπο σε αμφιβολία.

Γι αυτό έχουμε πολλά ναυάγια. Η προστασία του Θεού αδυνατεί (εξασθενίζει) τον πειρασμό. Όταν έχετε πειρασμούς τότε κατέρχεται και η ΧΑΡΙΣ  ΤΟΥ  ΘΕΟΥ. 

Όταν δοκιμάζει κάποιος πειρασμούς , διαπιστώνει την αδυναμία του , ταπεινώνεται και ελκύει την χάριν του Θεού.

 Να μην σας επηρεάζουν οι άνεμοι των πειρασμών, δεν μπορούν να σας κάνουν τίποτα. »

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΤΗΣ ΠΑΤΜΟΥ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ ΜΑΚΡΗΣ»

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ» ΜΗΤΡΟΣ ΗΓΑΠΗΜΕΝΟΥ

ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ: ΕΠΤΑΛΟΦΟΣ ΑΒΕΕ www.eptalofos.gr

http://agiopneymatika.blogspot.gr/2014/07/blog-post_3981.html?spref=fb
 http://hristospanagia3.blogspot.gr

π. ΜΩΥΣΗΣ, ΟΡΟΣ ΣΙΝΑ, ΑΠΑΝΤΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ.

https://www.youtube.com/watch?v=UPNF-fZsPC4

Ἡ ὠφέλεια τῶν πειρασμῶν

           «Ἀπό τούς πολλούς πειρασμούς καί τήν ὑπομονή σ’ αὐτούς γίνεται κάποιος ἔμπειρος καί γνωρίζει τήν ἀδυναμία του καί τήν δύναμι τοῦ Θεοῦ».

Οἱ πειρασμοί ὁδηγοῦν τόν ἄνθρωπο, πού κάνει ὑπομονή σ’ αὐτούς, στήν ἀληθινή αὐτογνωσία. Συμβάλλουν ἀποφασιστικά  στό νά συνειδητοποιήσῃ ὁ πιστός ἀφ΄ ἑνός τήν ἀσθένειά του καί ἀφ’ ἑτέρου τήν παντοδυναμία τοῦ Θεοῦ. Γράφει ὁ Ἅγιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός στούς Λόγους συνοπτικούς περί Πνευματικῆς γνώσεως: «Ἀπό τούς πολλούς πειρασμούς καί τήν ὑπομονή σ’ αὐτούς γίνεται κάποιος ἔμπειρος καί γνωρίζει τήν ἀδυναμία του καί τήν δύναμι τοῦ Θεοῦ»[1].

Γνωρίζοντας ὁ ἄνθρωπος τόν ἑαυτό του, τόν ὁποῖο μέχρι τότε δέν ἐγνώριζε ἀληθινά, κατανοεῖ ὅτι ὑπάρχουν καί πολλά ἄλλα πού ἀγνοεῖ καί ἔτσι ταπεινοφρονεῖ.

Συνειδητοποιώντας ἐπίσης ὁ ἄνθρωπος, παρατηρεῖ ὁ Ἅγιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός, τήν τρεπτότητά του, ποτέ δέν ἐπαίρεται γιά τίποτε.

Παραδέχεται ὅτι ὅ,τι καλό ἔχει εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ καί ὅ,τι κακό εἶναι δικό του. Ἔτσι στερεώνεται μέ τήν εὐγνωμοσύνη στήν ἀγάπη πρός τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό καί ἑδραιώνεται μέσα στό σῶμα Του, τήν Ἁγία μας Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.

Οἱ πειρασμοί, ἑπομένως, ὅταν γίνονται δεκτοί μέ χαρά καί ὄχι μέ γογγυσμό, συμβάλλουν ἀποφασιστικά στό νά ἐνταχθῇ καί νά παραμείνῃ ὁ πιστός στήν Ἐκκλησία διότι ὁδηγοῦν στήν ἀληθινή αὐτογνωσία, πού εἶναι ἡ ἐπίγνωσι τῆς ἀδυναμίας καί τῆς τρεπτότητάς του. Αὐτή ἡ ἐπίγνωσι διδάσκει ὁ Ἅγιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός «γίνεται ταπεινώσεως πρόξενος»[2], δηλαδή ὁδηγεῖ στήν γνήσια ταπεινοφροσύνη.

Ἡ συνειδητοποίησι πάλι ὅτι ὅλα τά καλά πού ἔχει ὁ πιστός πηγάζουν ἀπό τήν Θεία δύναμη καί ἀγάπη προκαλεῖ τήν εὐγνωμοσύνη πρός τόν δωρεοδότη Θεό. Ἡ εὐγνωμοσύνη πάλι ὁδηγεῖ στήν ἀγάπη καί τή λατρεία τοῦ Θεοῦ, καλλιεργεῖ τόν Θεῖο Ἔρωτα. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος, ἐάν θέλῃ, καί κάνει ὑπομονή στούς πειρασμούς, ὁδηγεῖται δι’ αὐτῶν στήν ἀληθινή αὐτογνωσία, στήν ἀληθινή ταπεινοφροσύνη, στήν αὔξησι τοῦ Θείου Ἔρωτα καί στήν «ἔτι καί ἔτι» στενότερη καί θερμότερη σχέση του μέ τήν πηγή παντός ἀγαθοῦ, τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό.

 «Σ’ αὐτόν πού γνώρισε τόν ἑαυτό του» λέγει ἐπίσης ὁ Ἅγιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός «τοῦ δίδεται ἡ γνῶσις τῶν πάντων, καί αὐτός πού ὑποτάχθηκε στόν Θεό θά τοῦ ὑποταχθοῦν τά πάντα, ὅταν βασιλεύσῃ ἡ ταπείνωσι σέ ὅλα τά μέλη του»[3]. Ἑπομένως ἡ ἀληθινή αὐτογνωσία ὁδηγεῖ στήν κατά χάριν παντογνωσία καί ἡ ὑποταγή κάποιου στό Θεό ὁδηγεῖ στήν ὑποταγή τῶν πάντων σ’ αὐτόν.

Συμπερασματικά, ὁ ἄνθρωπος, πού ὑπομένει μέ εὐγνωμοσύνη τούς πειρασμούς, αὐτός γνωρίζει ἀληθινά τήν ἀδυναμία του καί τήν τρεπτότητά του. Φθάνει ἔτσι στήν ἀληθινή αὐτογνωσία, στήν γνήσια ταπεινοφροσύνη, στήν κατά χάριν παντογνωσία, στό νά βασιλεύσῃ σέ ὅλην τήν κτίσι, στό νά ἀποκαταστήσει ἐντός του τό «πρωτόκτιστο κάλλος» καί νά ἑνωθῇ διά τῆς Θείας ἀγάπης μέ τόν Θεό, στόν Ὁποῖο πρέπει πᾶσα δόξα, τιμή καί προσκύνησις σύν τῷ Ἀνάρχῳ αὐτοῦ Πατρί καί τῷ Παναγίῳ καί Ἀγαθῷ καί Ζωοποιῷ αὐτοῦ Πνεύματι πάντοτε νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων Ἀμήν.

ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης

---

[1] Φιλοκαλία τῶν Ἱερῶν νηπτικῶν, τόμ. Γ΄, σελ. 136, ἐκδ. Ἀστήρ, 1991.

[2] Ὅ.π.

[3] Ὅ.π.

http://hristospanagia3.blogspot.gr/

ΓΕΡΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΟΥ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ

ΓΕΡΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ
https://www.youtube.com/watch?v=3TjLws4ChuI

ΠΕΡΙ ΝΟΕΡΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ 2 Π.ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

Π.ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

https://www.youtube.com/watch?v=PFyOpFCsa_U

ΠΕΡΙ ΝΟΕΡΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ Π.ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΑΤΗΡ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

https://www.youtube.com/watch?v=DOyF4CW9mOs

Ο Γέροντας Παΐσιος μιλάει για την ευχή του Ιησού

https://www.youtube.com/watch?v=pI4DhZ8SBys

Γέροντας Παΐσιος Η Χάρη του Θεού μας παιδαγωγεί στην ταπείνωση

https://www.youtube.com/watch?v=OCzrlSjLVp0

Μήν Κρίνετε - Γέροντας Εφραίμ Αριζόνα

https://www.youtube.com/watch?v=V2vsprbvyj8&list=TL7T5hVdBir--J5Osf5yydqlwV7TqYSK0k

ΑΓΝΗ ΠΑΡΘΕΝΕ ΑΠΟ ΤΗΝ Ι.ΜΟΝΗ ΒΑΛΑΑΜ

https://www.youtube.com/watch?v=C7vvPXz-Qes

Ο Γέροντας Παΐσιος μιλάει για τη νοερά προσευχή

https://www.youtube.com/watch?v=Im93nIlE_V8

«Ὑπάρχουν δέ δυό μορφές ταπεινώσεως, ὅπως ἀκριβῶς καί δυό μορφές ὑπερηφάνειας»

Β΄ Διδασκαλία

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ

 Ἀββᾶ Δωροθέου ἔργα ἀσκητικά

Μακάριος εἶναι, ἀδελφοί μου, ἐκεῖνος πού ἔχει ταπείνωση. Γιατί ἡ ταπείνωση εἶναι μεγάλη ἀρετή. Πετυχημένα δέ ὁ Ἅγιος ἐκεῖνος χαρακτήρισε αὐτόν πού ἔχει ἀληθινή ταπείνωση λέγοντας: «Ἡ ταπείνωση κάνει τόν ἄνθρωπο νά μήν ὀργίζεται, οὔτε νά ἐξοργίζει κανέναν». Καί αὐτό μοιάζει σάν παράξενο πράγμα. Γιατί ἡ ταπείνωση ἀντιτίθεται μόνο στήν κενοδοξία καί ἀπ᾿ αὐτή μόνο φαίνεται ὅτι προστατεύει τόν ἄνθρωπο. Ὀργίζεται ὅμως κανείς καί γιά χρήματα καί γιά φαγητά. Πῶς λοιπόν λέει ὅτι ἡ ταπείνωση κάνει τόν ἄνθρωπο νά μήν ὀργίζεται, οὔτε νά ἐξοργίζει κανέναν; Ἡ ταπείνωση εἶναι μεγάλη ἀρετή, ὅπως εἴπαμε, καί ἔχει τή δύναμη νά ἑλκύει τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, στήν ψυχή. Λοιπόν, ὅταν ἔρθει ἡ ἴδια ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, σκεπάζει τήν ψυχή ἀπό τ᾿ ἄλλα δυό αὐτά βαριά πάθη. Γιατί, τί εἶναι πιό βαρύ ἀπό τό νά ὀργίζεται κανείς καί νά ἐξοργίζει τόν πλησίον;

............

Γιατί ὅμως λέω ὅτι ἡ ταπείνωση σκεπάζει ἀπό τά δυό αὐτά μεγάλα πάθη;

Ἡ ταπείνωση σκεπάζει τήν ψυχή ἀπό κάθε πάθος, ἀπό κάθε πειρασμό. Ὅταν εἶδε ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ὅλες τίς παγίδες τοῦ διαβόλου ἁπλωμένες καί στενάζοντας ρώτησε τό Θεό: «Ποιός ἄραγε μπορεῖ νά γλυτώσει ἀπ᾿ αὐτές»; Τί τοῦ ἀπάντησε ὁ Θεός; Τοῦ ἀπάντησε: «Ἡ ταπείνωση τίς ξεπερνάει». Καί τί ἄλλο ἀξιοθαύμαστο πρόσθεσε; Πρόσθεσε: «Καί οὔτε κἄν τήν ἐγγίζουν». Βλέπεις δύναμη, ἀδελφέ μου, βλέπεις χάρη ἀρετῆς; Πραγματικά, τίποτα δέν εἶναι ἰσχυρότερο ἀπό τήν ταπεινοφροσύνη, τίποτα δέν τήν νικάει. Καί ἄν συμβεῖ στόν ταπεινό ἄνθρωπο κάτι λυπηρό, ἀμέσως τά βάζει μέ τόν ἑαυτόν του, ἀμέσως κατακρίνει τόν ἑαυτόν του, δηλαδή ὅτι τοῦ ἀξίζουν ὅσα συμβαίνουν. Δέν ἀνέχεται νά κατακρίνει κανέναν, δέν ἀνέχεται νά φορτώσει σέ ἄλλον τήν αἰτία· κι ἔτσι τό ξεπερνάει χωρίς νά ταραχθεῖ, χωρίς νά θλιβεῖ καί ἀναπαύεται τέλεια. Γι᾿ αὐτό οὔτε ὀργίζεται, οὔτε ἐξοργίζει κανέναν. Καλά λοιπόν εἶπε ὁ ἅγιος: «Πάνω ἀπ᾿ ὅλα ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τήν ταπεινοφροσύνη»¹.

Ὑπάρχουν δέ δυό μορφές ταπεινώσεως, ὅπως ἀκριβῶς καί δυό μορφές ὑπερηφάνειας. Ἡ πρώτη ὑπερηφάνεια εἶναι ὅταν ἐξουδενώνει κανείς τόν ἀδελφό του, ὅταν τόν ἐξευτελίζει σάν νά μήν εἶναι τίποτα καί θεωρεῖ τόν ἑαυτόν του ἀνώτερό του². Ἄν αὐτός πού θά πέσει σ᾿ αὐτή τήν ὑπερηφάνεια, δέν φροντίσει γρήγορα, μέ τήν κατάλληλη προσοχή καί ἐπιμέλεια, νά διορθωθεῖ, σιγά-σιγά φτάνει στή δεύτερη ὑπερηφάνεια, ὥστε καταντάει νά ὑπερηφανεύεται καί ἀπέναντι στόν ἴδιο τό Θεό καί νά πιστεύει πώς ὁ,τιδήποτε κατορθώνει ὀφείλεται στίς δυνάμεις του καί ὄχι στό Θεό.

Πραγματικά, ἀδελφοί μου, κάποτε εἶδα ἔναν πού εἶχε καταντήσει στήν ἐλεεινή αὐτήν κατάσταση. Στήν ἀρχή, ἄν τοῦ ἔλεγε κανένας ἀδελφός κάτι, τόν ἔφτυνε καί ἔλεγε: «Ποιός εἶναι αὐτός; Δέν ἀξίζει κανένας παρά μόνον ὁ Ζωσιμᾶς καί οἱ μαθητές του». Μετά ἄρχισε νά ἐξευτελίζει καί αὐτούς καί νά λέει: «Δέν ἀξίζει κανένας παρά μόνον ὁ Μακάριος». Καί μετά ἀπό λίγο ἄρχισε πάλι νά λέει: «Τί εἶναι ὁ Μακάριος; Τιποτένιος, μόνο ὁ Βασίλειος καί ὁ Γρηγόριος ἀξίζουν». Μετά ἀπό λίγο ἄρχισε καί αὐτούς νά τούς ἐξευτελίζει λέγοντας: «Τί εἶναι ὁ Βασίλειος καί τί εἶναι ὁ Γρηγόριος; Τιποτένιοι, μόνο ὁ Πέτρος καί ὁ Παῦλος ἀξίζουν». Τοῦ λέω: «Πραγματικά, ἀδελφέ μου, καί αὐτούς θά τούς ἀπορρίψεις». Πιστέψτε με, μετά ἀπό λίγο καιρό ἄρχισε νά λέει: «Τί εἶναι ὁ Πέτρος καί ὁ Παῦλος; Τιποτένιοι, μόνο ἡ Ἁγία Τριάδα ἀξίζει». Μετά ὑπερηφανεύτηκε καί ἐναντίον τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ καί ἔτσι ἔχασε τά λογικά του. Γι᾿ αὐτό πρέπει ν᾿ ἀγωνιζόμαστε, ἀδελφοί μου, ἐναντίον τῆς πρώτης ὑπερηφάνειας, γιά νά μήν καταλήξουμε μετά ἀπό λίγο στήν τέλεια ὑπερηφάνεια.

Τῷ Θεῷ πρέπει κάθε δόξα τιμή καί προσκύνηση,
τώρα καί πάντοτε καί στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων.
Ἀμήν!

1Ἡ γνήσια καί βαθιά ταπεινοφροσύνη ἐκφράζεται μέ τήν αὐτομεμψία ποτέ ὅμως μέ τήν ταπεινολογία καί τήν ἐξωτερικευμένη αὐτοκατηγορία πού γίνεται ἀκριβῶς πρός ἐνίσχυση τοῦ πληγωμένου ἐγωισμοῦ μας.
Ἡ αὐτομεμψία καί ἡ εὐχαριστιακή ἀποδοχή τῶν λυπηρῶν, εἶναι ἡ βασική ὁδός γιά τήν ἐπιτυχία τοῦ πνευματικοῦ ἀγώνα. Εἶναι προσγειωμένη καί ρεαλιστική ἀντιμετώπιση τῆς ζωῆς. Ἡ αὐτομεμψία δέν ἔχει καμιά σχέση μέ τήν ἱκανοποίηση μαζοχιστικῶν τάσεων ἤ νοσηρᾶς ἐνασχολήσεως μέ προσωπικά θέματα καί προβλήματα, οὔτε εἶναι ὑπεκφυγή, γιά τήν ταχύτερη τακτοποίηση τῶν δύσκολων ἀνθρωπίνων σχέσεων, ἀλλά εἶναι θετική ἐμβάθυνση στήν προσωπική ἐνοχή.
Ἡ θετικά ἐνεργουμένη αὐτομεμψία ἔχει σάν βάση πάντοτε τήν «ἐν Χριστῷ ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια» καί ὁδηγεῖ ἀπό τήν αὐτογνωσία στήν ταπείνωση καί στήν εὐχαριστιακή ἀποδοχή τῶν κακῶν, σάν μέσων γιά τήν κάθαρση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Κατά συνέπεια φεύγει ἡ αἰτία τοῦ θυμοῦ, τῆς ὀργῆς καί τῆς κατακρίσεως καί ἀνοίγονται τά κανάλια γιά τήν «ἐν Χριστῷ» διαπροσωπική «κοινωνία», ἑτοιμάζεται ὁ δρόμος τῆς ἀγάπης.


2«Εἶπε πάλιν, ὅτι ἐκ τοῦ πλησίον ἐστίν ἡ ζωή καί ὁ θάνατος. Ἐάν γάρ κερδήσωμεν τόν ἀδελφόν, τόν Θεόν κερδαίνομεν· ἐάν δέ σκανδαλίσωμεν τόν ἀδελφόν, εἰς Χριστόν ἁμαρτάνομεν». (Ἀββάς Ἀντώνιος P.G. 65, 77ΑΒ).
Ἡ θέση αὐτή τῶν ἀσκητῶν Πατέρων ἀποστομώνει κάθε κριτή τους πού τούς κατηγορεῖ σάν ἀντικοινωνικά ὄντα.
Ἡ χριστιανική μοναχική ἄσκηση, χωρίς νά δημιουργεῖ ἤ νά ἐμπνεύει κοινωνικούς ἀγῶνες ἀλλαγῆς καί χωρίς νά στρέφει τήν προσοχή της στά μαζικά θαύματα τοῦ ἀποτυχημένου ἀστοχριστιανισμοῦ, ἔμπρακτα καί ἀναντίρρητα ἀναπτύσσει στόν ὕψιστο βαθμό τήν κοινωνικότητα τοῦ ἀτόμου καί δημιουργεῖ τό ἀφανές κράτος τοῦ Θεοῦ στή γῆ.


Ἀπό τό βιβλίο: «Ἀββᾶ Δωροθέου ἔργα ἀσκητικά» (Β΄ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σελ. 115-119)

Ἐκδόσεις «ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ»,

Ἱερά Μ. Τμίου Προδρόμου Καρέα

 http://hristospanagia3.blogspot.gr

«Ὑπάρχει δέ καί κοσμική ὑπερηφάνεια καί καλογερική»

Β΄ Διδασκαλία

ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ

Ἀββᾶ Δωροθέου ἔργα ἀσκητικά

«Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες, ὅτι Θεοῦ μαθηταί ἐσμέν,

οὐχ ὅτι τά δαιμόνια ἡμῖν ὑπακούουσιν,

ἀλλ᾿ ὅτι τά ὀνόματα ἡμῶν γέγραπται ἐν τῷ οὐρανῷ τῆς ταπεινώσεως»

Ἰωάν. Κλίμ. P.G. 88, 1000A

Ὑπάρχει δέ καί κοσμική ὑπερηφάνεια καί καλογερική. Κοσμική ὑπερηφάνεια ἔχει κανείς ὅταν ὑπερηφανεύεται εἰς βάρος τοῦ ἀδελφοῦ του ὅτι εἶναι πιό πλούσιος ἤ πιό ὄμορφος ἤ πιό καλοντυμένος ἤ πιό γενναῖος ἀπ᾿ αὐτόν. Ὅταν λοιπόν βλέπουμε ὅτι κενοδοξοῦμε μ᾿ αὐτά ἤ ὅτι τό μοναστήρι μας εἶναι πιό μεγάλο ἤ πιό πλούσιο ἤ ὅτι ἔχουμε πολλούς ἀδελφούς, πρέπει νά ξέρουμε ὅτι βρισκόμαστε ἀκόμα στό στάδιο τῆς κοσμικῆς ὑπερηφάνειας. Συμβαίνει ὅμως πολλές φορές νά κενοδοξεῖ κανείς καί γιά μερικά φυσικά χαρίσματα. Νά τί ἐννοῶ. Κενοδοξεῖ ὅτι ἔχει καλή φωνή καί ψάλλει ὡραῖα, ἤ ὅτι εἶναι ἐπιτήδειος καί ἐργάζεται μέ ἐπιμέλεια καί ἀκρίβεια καί ὑπηρετεῖ ἄδολα. Αὐτά εἶναι πιό ἐξευγενισμένα ἀπό τά πρῶτα, ὅμως καί αὐτά ἀνήκουν στό χῶρο τῆς κοσμικῆς ὑπερηφάνειας.

Καλογερική ὑπερηφάνεια ἔχει κανείς ὅταν κενοδοξεῖ ὅτι ἀγρυπνεῖ, ὅτι εἶναι νηστευτής, εὐλαβής, ἐνάρετος, σπουδαῖος. Συμβαίνει δέ πολλές φορές νά ταπεινώνεται κανείς γιά νά δοξαστεῖ. Αὐτά ἀνήκουν στό χῶρο τῆς καλογερικῆς ὑπερηφάνειας. Εἶναι βέβαια προτιμότερο, ἄν δέν μποροῦμε ἐντελῶς νά νικήσουμε τήν ὑπερηφάνεια, νά ὑπερηφανευόμαστε γιά τά μοναχικά καί ὄχι γιά τά κοσμικά προτερήματα. Νά, εἴπαμε λοιπόν ποιά εἶναι ἡ πρώτη ὑπερηφάνεια καί ποιά ἡ δεύτερη. Παρόμοια εἴπαμε ποιά εἶναι ἡ κοσμική καί ποιά ἡ καλογερική. Ἄς μάθουμε τώρα καί ποιές εἶναι οἱ δυό ταπεινώσεις.

Ἡ πρώτη ταπείνωση εἶναι τό νά θεωρεῖ κανείς τόν ἀδελφό του πιό συνετό καί σέ ὅλα καλύτερον ἀπ᾿ αὐτόν, καί μ᾿ ἕνα λόγο, ὅπως εἶπε ἐκεῖνος ὁ ἅγιος, νά θεωρεῖ τόν ἑαυτόν του χειρότερο ἀπ᾿ ὅλους¹. Ἡ δεύτερη ταπείνωση εἶναι τό νά ἀποδίδει κανείς κάθε ἐπιτυχία του καί κάθε κατόρθωμά του στή Χάρη τοῦ Θεοῦ. Γιατί ὅπως ἀκριβῶς τά δέντρα, ὅταν εἶναι φορτωμένα μέ πολύ καρπό, ὁ ἴδιος ὁ καρπός λυγίζει τά κλαδιά καί τά γέρνει πρός τά κάτω, τό δέ κλαδί πού δέν ἔχει καρπό ὑψώνεται πρός τά πάνω καί ἀνεβαίνει στητό – ὑπάρχουν βέβαια καί μερικά δέντρα πού ὅσο κρατάει τό βλάστημά τους, δέν κρατοῦν καρπό², ἄν ὅμως πάρει κανείς πέτρα καί τήν κρεμάσει στό κλαδί καί τό τραβήξει πρός τά κάτω, τότε κάνει καρπό – ἔτσι εἶναι καί ἡ ψυχή. Ὅταν ταπεινώνεται, τότε καρποφορεῖ καί ὅσο καρποφορεῖ τόσο ταπεινώνεται³. Γιατί ὅσο προσεγγίζουν οἱ ἅγιοι τό Θεό, τόσο περισσότερο βλέπουν τόν ἑαυτόν τους ἁμαρτωλό⁴.

Θυμᾶμαι ὅτι κάποτε μιλούσαμε γιά τήν ταπείνωση καί κάποιος ἄρχοντας ἀπό τή Γάζα ἀκούγοντάς μας νά λέμε ὅτι ὅσο πλησιάζει κανείς τόν Θεό, τόσο πιό ἁμαρτωλό βλέπει τόν ἑαυτόν του, παραξενευόταν καί ἔλεγε: «Πῶς συμβαίνει αὐτό»; Καί δέν ἤξερε καί ζητοῦσε νά μάθει τό λόγο.

Τοῦ λέω: «Ἀφέντη, γιά πές μου πῶς θεωρεῖς τόν ἑαυτό σου ὅταν βρίσκεσαι στήν πόλη σου»;

Μοῦ λέει ἐκεῖνος: «Θεωρῶ τόν ἑαυτό μου πρῶτο καί τρανό στήν πόλη».

Τοῦ λέω: «Ἄν φύγεις καί πᾶς στήν Καισάρεια, πῶς θά θεωρεῖς τόν ἑαυτό σου ἐκεῖ»;

Λέει: «Θά τόν θεωρῶ σάν τόν πιό ἀσήμαντο ἀπό τούς ντόπιους ἄρχοντες».

Τοῦ λέω: «Ἄν φύγεις καί πᾶς στήν Ἀντιόχεια, πῶς θά θεωρεῖς τόν ἑαυτό σου»;

«Θά νομίζω πώς εἶμαι ἕνας ἄξεστος χωριάτης».

Τοῦ λέω: «Ἄν πήγαινες στήν Κωνσταντινούπολη κοντά στό βασιλιά, πῶς θά ἔβλεπες ἐκεῖ τόν ἑαυτό σου»;

«Μοῦ λέει ἐκεῖνος: «Θά ἔνιωθα σάν φτωχός».

Τότε τοῦ λέω: «Νά ἔτσι ἀκριβῶς εἶναι καί οἱ ἅγιοι. Ὅσο πλησιάζουν τό Θεό, τόσο πιό ἁμαρτωλούς βλέπουν τούς ἑαυτούς τους».

Γιατί ὅταν ὁ Ἀβραάμ εἶδε τόν Κύριο, ὀνόμασε τόν ἑαυτόν του χῶμα καί στάχτη (Γεν. 18, 27). Ὁ δέ Ἡσαΐας ἔλεγε: «Ὤ, πόσο ταλαίπωρος καί ἀκάθαρτος εἶμαι ἐγώ»! (Ἡσ. 6, 5). Τό ἴδιο συνέβη καί μέ τό Δανιήλ. Ὅταν ἦταν στό λάκκο μέ τά λιοντάρια, καί πῆγε ὁ Ἀββακούμ κρατώντας τό φαγητό καί λέγοντάς του, «Δέξου τό φαγητό πού σοῦ ἔστειλε ὁ Θεός», τί εἶπε τότε ὁ Δανιήλ; «Μέ θυμήθηκε ὁ Θεός»; (Δαν. 14, 36-37). Βλέπεις τί ταπείνωση εἶχε στήν καρδιά του; Ἐνῶ βρισκόταν στό λάκκο μέ τά λιοντάρια καί δέν τόν πείραζαν, καί ὄχι μόνο μιά φορά, ἀλλά καί δεύτερη (Δαν, 6, 14), μετά ἀπ᾿ ὅλα αὐτά ἀπόρησε λέγοντας: «Μέ θυμήθηκε ὁ Θεός»;

Βλέπετε τήν ταπείνωση τῶν ἁγίων; Βλέπετε τί ταπεινά συναισθήματα ἔτρεφαν στήν ψυχή τους; Ἀλλά καί ὅταν ὁ Θεός τούς ἔστελνε γιά νά βοηθήσουν τούς ἀνθρώπους, δέν δέχονταν ἀπό ταπείνωση, ἀποφεύγοντας τή δόξα. Γιατί, ὅπως ἀκριβῶς, ὅταν κάποιος φοράει ὁλομέταξο ροῦχο καί τοῦ ρίξουν πάνω του ἕνα λερωμένο κουρέλι, φεύγει γιά νά μή λερωθεῖ τό πολύτιμο ροῦχο του, ἔτσι καί οἱ ἅγιοι, φορώντας τίς ἀρετές, ἀποφεύγουν τήν ἀνθρώπινη δόξα γιά νά μή μολυνθοῦν ἀπ᾿ αὐτή. Ὅσοι ὅμως ἐπιθυμοῦν τή δόξα, μοιάζουν μέ γυμνό πού ψάχνει νά βρεῖ κανένα κουρέλι ἤ ὁ,τιδήποτε ἄλλο, γιά νά σκεπάσει τή γύμνια του. Ἔτσι καί αὐτός πού εἶναι γυμνός ἀπό ἀρετές ζητάει τή δόξα τῶν ἀνθρώπων⁵.

Ὅταν λοιπόν στέλνονταν ἀπό τό Θεό οἱ ἅγιοι, γιά νά βοηθήσουν τούς ἄλλους, ἀπό ταπείνωση δέν δέχονταν. Ἀλλ᾿ ὁ μέν Μωϋσῆς ἔλεγε: «Σέ παρακαλῶ, διάλεξε ἄλλον πού νά μπορεῖ, γιατί ἐγώ ἔχω ἀδύνατη φωνή καί μπερδεύω τά λόγια μου» (Ἐξ. 4, 10). Ὁ δέ Ἱερεμίας ἔλεγε: «Εἶμαι πολύ νέος» (Ἱερ. 1, 6). Καί καθένας ἀπό τούς ἁγίους ἀπέκτησε αὐτή τήν ταπείνωση, ἀπό τήν πίστη ἐφαρμογή, ὅπως εἴπαμε, τῶν ἐντολῶν. Κανείς ὅμως δέν μπορεῖ νά ἐκφράσει μέ λόγια τό πῶς δημιουργεῖται αὐτή ἡ ταπείνωση στή ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, ἄν δέν τό μάθει μέ τήν πείρα τῆς ἀσκητικῆς ζωῆς του. Μέ τά λόγια κανείς δέν μπορεῖ νά τήν μάθει⁶.

Κάποτε ὁ ἀββάς Ζωσιμᾶς μιλοῦσε γιά τήν ταπείνωση καί ἕνας σοφιστής πού βρέθηκε ἐκεῖ, ἀκούγοντας ὅσα ἔλεγε, ἐπειδή ἤθελε νά μάθει τήν ἀκρίβεια τοῦ λόγου τόν ρώτησε: «Πές μου, πῶς θεωρεῖς τόν ἑαυτό σου ἁμαρτωλό; Δέν καταλαβαίνεις ὅτι εἶσαι ἅγιος; Δέν καταλαβαίνεις ὅτι ἔχεις ἀρετές; Δέν βλέπεις ὅτι τηρεῖς τίς ἐντολές; Πῶς, ἀφοῦ κάνεις αὐτά, πιστεύεις ὅτι εἶσαι ἁμαρτωλός»;

Ὁ Γέροντας ὅμως δέν εὕρισκε τρόπο νά τοῦ ἀπαντήσει, μόνο τοῦ ἔλεγε: «Δέν ξέρω πῶς νά στό πῶ, ἀλλά ἔτσι νιώθω, ἁμαρτωλός». Ὁ σοφιστής λοιπόν ἐπέμενε θέλοντας νά μάθει πῶς εἶναι δυνατόν νά συμβαίνει αὐτό. Ὁ δέ Γέροντας, μή βρίσκοντας πῶς νά τοῦ ἐξηγήσει αὐτό τό πράγμα, ἄρχισε νά λέει μέ τήν ἅγια ἁπλότητά του: «Μή μέ παραξηγήσεις, ἀληθινά τέτοιος εἶμαι».

Μόλις λοιπόν εἶδα τό Γέροντα νά μήν ξέρει τί ν᾿ ἀπαντήσει, τοῦ λέω: «Μήπως ἄραγε αὐτό μοιάζει μέ τή σοφιστική ἤ τήν ἰατρική ἐπιστήμη; Ὅταν δηλαδή ὁ γιατρός ἤ ὁ σοφιστής τήν μαθαίνει καλά καί τήν ἐφαρμόζει, μέ τήν πράξη λίγο – λίγο ἡ σοφιστική ἤ ἡ ἰατρική γίνεται σ᾿ αὐτούς μιά παγιωμένη καί αὐτοματοποιημένη ἱκανότητα ταυτισμένη μέ τήν προσωπικότητά τους, ἀλλά οἱ ἴδιοι δέν μποροῦν καί δέν γνωρίζουν νά ποῦ πῶς ἔφτασαν ν᾿ ἀποκτήσουν αὐτήν τήν ἱκανότητα. Σιγά – σιγά, ὅπως εἶπα, χωρίς νά τό καταλάβουν, ἡ ψυχή ἀπέκτησε αὐτήν τήν ἱκανότητα ἀπό τήν πράξη. Ἔτσι κάπως ἔχουν τά πράγματα. Καί στήν ταπείνωση δηλαδή, δημιουργεῖται αὐτή ἡ παγιωμένη κατάσταση ἀπό τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν, χωρίς νά μπορεῖ νά ἑρμηνευθεῖ μέ λόγια. Μόλις λοιπόν ἄκουσε ὁ ἀββάς Ζωσιμᾶς αὐτό. Χάρηκε καί ἀμέσως μέ ἀγκάλιασε καί μοῦ λέει: «Τό βρῆκες, ὅπως τό εἶπες εἶναι». Ἔτσι ἱκανοποιήθηκε καί ὁ σοφιστής καί παραδέχτηκε καί αὐτός τήν ἐξήγηση.

Γιατί μᾶς εἶπαν μέν οἱ παλιοί Γέροντες μερικά γιά νά καταλάβουμε τί εἶναι ἡ ταπείνωση, ἀλλ᾿ ὅμως αὐτήν τήν κατάσταση, πού δημιουργεῖται μέσα στήν ψυχή ἀπό τήν ταπείνωση, κανείς δέν μπόρεσε νά τήν ἑρμηνεύσει μέ λόγια. Ὅταν ὁ ἀββάς Ἀγάθων ἐπρόκειτο νά πεθάνει καί τοῦ εἶπαν οἱ ἀδελφοί: «Καί σύ φοβᾶσαι, Πάτερ;» εἶπε «Σ᾿ ὅλη μου τή ζωή ἔκανα ὅ,τι μποροῦσα γιά νά τηρήσω τίς ἐντολές, ἀλλά ἄνθρωπος εἶμαι. Ποῦ ξέρω, ἄν τό ἔργο μου ἄρεσε στό Θεό; Γιατί ἀλλιῶς κρίνει ὁ Θεός καί ἀλλιῶς οἱ ἄνθρωποι»⁷. Νά λοιπόν, ὁ Γέροντας αὐτός μᾶς ἄνοιξε τά μάτια γιά νά καταλάβουμε τήν ταπείνωση καί μᾶς ἔδειξε τό δρόμο γιά νά τήν ἀποκτήσουμε. Ποιά ὅμως εἶναι ἡ φύση της ἤ πῶς τήν ἀποκτάει ἡ ψυχή, ὅπως πολλές φορές εἶπα, κανένας δέν μπόρεσε νά πεῖ, οὔτε μπόρεσε μέ τό λογικό νά τήν κατανοήσει, ἐκτός ἄν ἡ ἴδια ἡ ψυχή ἀξιωθεῖ μέ τήν πράξη νά τή μάθει. Οἱ Πατέρες μᾶς εἶπαν τί εἶναι αὐτό πού μπορεῖ νά τή χαρίσει στόν ἄνθρωπο. Γιατί λέει στό Γεροντικό ὅτι ρώτησε ἕνας ἀδελφός κάποιο Γέροντα λέγοντας: «Τί εἶναι ἡ ταπείνωση;» Καί ὁ Γέροντας εἶπε: «Ἡ ταπείνωση εἶναι μεγάλο καί θεϊκό ἔργο. Ὁ δέ δρόμος πού ὁδηγεῖ στήν ταπείνωση εἶναι μεγάλο οἱ σωματικοί κόποι πού γίνονται μέ ἐπίγνωση⁸ καί τό νά προσεύχεσαι ἀδιάλειπτα». Αὐτός εἶναι ὁ δρόμος πού φέρνει στήν ταπείνωση. Ἡ φύση ὅμως τῆς ταπεινώσεως εἶναι θεϊκή καί ἀκατάληπτη.

Τῷ Θεῷ πρέπει κάθε δόξα τιμή καί προσκύνηση,
τώρα καί πάντοτε καί στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων.
Ἀμήν!

1Ἀδελφός ἠρώτησε τόν ἀββᾶν Σισώην, λέγων· Ὁρῶ ἐμαυτόν, ὅτι ἡ μνήμη τοῦ Θεοῦ παραμένει μοι. Λέγει αὐτῷ ὁ γέρων· Οὐκ ἔστι μέγα τό εἶναι τόν λογισμόν σου μετά τοῦ Θεοῦ· μέγα δέ ἐστι, τό ἑαυτόν ὁρᾶν, ὑποκάτω πάσης τῆς κτίσεως. Τοῦτο γάρ καί ὁ σωματικός κόπος ὁδηγεῖ εἰς τόν τῆς ταπεινοφροσύνης τρόπον. (Ἀβ. Σισώης P.G. 65, 396 B, ιγ).

2«Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες, ὅτι Θεοῦ μαθηταί ἐσμέν, οὐχ ὅτι τά δαιμόνια ἡμῖν ὑπακούσιν, ἀλλ᾿ ὅτι τά ὀνόματα ἡμῶν γέγραπται ἐν τῷ οὐρανῷ τῆς ταπεινώσεως. Ἡ μέν ἀκαρπία φύσει εἰς ὕψος τούς τῶν λεγομένων κίτρων κλάδους ἀνυψοῦν πέφυκε· κατακαμφθέντες δέ θᾶττον καρποφόροι γίνονται. Ὁ νουνεχῶς γνούς ἐπίσταται». (Ἰωάν. Κλίμ. P.G. 88, 1000A).

3«Καρπός πολύς κατακάμπτει κλῶνας δένδρων καί ἀρετῆς πλῆθος ταπεινοῖ φρόνημα ἀνδρός... Ὥσπερ βάρος καρποῦ καταράσσει κλῶνα, οὕτω ὑπερηφανία ἐνάρετον καταβάλλει ψυχή». (Ἀβ. Νεῖλ. P.G. 79, 1161 C).

4«Εἶπεν ὁ ἀββᾶς Ματτώης· Ὅσον ἐγγίζει ἄνθρωπος τῷ Θεῷ τοσοῦτον ἁμαρτωλόν ἑαυτόν βλέπει. Ἡσαΐας γάρ ὁ προφήτης ἰδών τόν Θεόν, τάλαν καί ἀκάθαρτον ἔλεγεν ἑαυτόν». (Ἀβ. Ματτώης P.G. 65, 289C).

5Ἡ ματαιοδοξία, ἡ φιλοδοξία καί ἡ ἀνθρωπαρέσκεια φανερώνουν τή γυμνότητα τοῦ ἀνθρώπου, πού τή δημιουργεῖ ἡ ἀπομάκρυνση, ὁ χωρισμός ἀπό τό Θεό, καί ἡ ἀχρείωση τοῦ «κατ'εἰκόνα». Ὁ ἄνθρωπος πού πορεύεται στό «καθ᾿ ὁμοίωσιν», πού στρέφεται δηλαδή ὑπαρξιακά πρός τό Ἀρχέτυπό Του, μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι στρέφεται πρός τό μόνο «κάλλος», τή γνήσια πηγή κάθε δόξας καί κάθε ὡραιότητας καί ὅταν κοινωνήσει μαζί Του, τότε «κόρος ουκ ἐλπίζεται καί πλησμονή οὐχ εὑρήσεται, ἀλλά συμπαρατείνεται τῇ μετουσία ἡ ὄρεξις καί συνακμάζει τῇ ἀπολαύσῃ ὁ πόθος καί τῇ τοῦ ἐπιθυμητοῦ ἐπιτυχία οὐ περιγράφεται», ὅπως λέει ὁ Ἁγ. Γρηγόριος Νύσσης. (P.G. 44, 648C).

6Εἶναι πολύ χαρακτηριστικό ὅτι ὁ ἀββάς Δωρόθεος, ἀκολουθώντας πιστά τήν ὀρθόδοξη θεολογία καί βίωση, τοποθετεῖ τήν ταπείνωση στή χώρα τῆς ἐμπειρίας, γιατί ἡ ταπείνωση σέ τελευταία ἀνάλυση εἶναι «χριστοειδής» κατάσταση: «Μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ ὅτι πρᾶος εἰμί καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ» (Ματθ. Ια΄: 29).
Ἡ εἰσαγωγική κατάσταση τῆς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν «ἐγκεντρίζει» τήν ψυχή διά τοῦ Ἁγ. Πνεύματος εἰς τήν «ἐν Τριάδι» προτυπουμένη ζωή, πού ἐκφράζεται «ἐν Χριστῷ» σάν τέλεια ταπείνωση. Γι᾿ αὐτό καί ὁ «ὑψῶν ἑαυτόν ταπεινωθήσεται» (Ματθ. Κγ΄: 12). Ἀποδοκιμάζεται ὄχι γιατί τόν ἐκδικεῖται ὁ Θός ἀλλά γιατί ὁ ἴδιος ξεπέφτει ἀπό τή «θεοειδῆ» μορφή τοῦ προσώπου του. «Θεοειδής ὁ ἄνθρωπος ἐγένετο καί μακάριος τῷ αὐτεξουσίῳ τετιμημένος... τό δι᾿ ἀνάγκης αὐτόν ἐπί τι μεταχθῆναι βιαίως ἀφαίρεσις τοῦ ἀξιώματος ἦν» (Γηγόριος Νήσσης P.G. 45, 486BC).
Ἐνῶ ἀντίθετα «ὁ ταπεινῶν ἑαυτόν ὑψωθήσεται». Ἐπιβραβεύεται ὄχι γιατί συμμορφώνεται πρός κάποιο νομικό ἤ ἠθικολογικό καταστατικό, ἀλλά ἐπειδή ξαναβρίσκει τή «δόξα» τοῦ «κατ᾿ εἰκόνα». (Πρβλ. Ι Κορναράκη: Βιβλικά Ψυχογραφήματα Θεσ/κη 1975).

7P.G. 65, 117B.

8Οἱ σωματικοί κόποι, ὅσο βαρεῖς καί ἐξουδενωτικοί καί ἄν εἶναι, δέν καταλήγουν μόνοι τους στήν ταπείνωση, οὔτε καταξιώνονται σάν αὐτοσκοπός, ἀλλά ἀποτελοῦν μέσο γιά τήν ἀπόκτηση τῆς πνευματικῆς πτωχείας καί καθαρότητας. Ὅταν λοιπόν ἀπό τή σωματική ἄσκηση λείπει ἡ ἐπίγνωση τοῦ σκοποῦ, τῆς οὐσίας καί τοῦ νοήματος τῆς κακοπάθειας, τότε αὐτή εἶναι ματαία, ἄχρηστος «ὡς μήτρα ἄτεκνος» (Ἰσ. Σῦρος) καί «εἰς οὐδέν καταλήγουσα» (Συμ. Ν. Θεολόγος). Γι᾿ αὐτό καί ὁ Ὅσιος Νεῖλος λέει χαρακτηριστικά: «Ὅσον δοκεῖς τό σῶμα σκληραγωγεῖν τῇ ἐπιπόνῳ καί τραχυτέρα διαίτῃ, τοσούτῳ μᾶλλον τήν σεαυτοῦ καρδίαν ταπείνωσον, κατευτελίζων καί ἐξουδενῶν σεαυτόν, ἵνα μή τῆς κενοδοξίας χώραν λαβούσης ἐν σοί, ἀντί σίτου, κνίδην θερίσης, καί οἱ κόποι ἀπόλλυνται» (Ὅσ. Νεῖλου P.G. 79, 221).

Ἀπό τό βιβλίο: «Ἀββᾶ Δωροθέου ἔργα ἀσκητικά» (Ε΄ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ σελ. 1)

Ἐκδόσεις «ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ»,

Ἱερά Μ. Τμίου Προδρόμου Καρέα

http://hristospanagia3.blogspot.gr