Σε όλη την βιβλικοπατερική παράδοση είναι γνωστό ότι η
καρδιά του ανθρώπου, όταν παύη να εφαρμόζη το θέλημα του Θεού και πράττη
τα θελήματα του διαβόλου, ασθενεί και νεκρούται. Γίνεται λόγος για την
ασθένεια, την πώρωση, την ακαθαρσία, την πνευματική νέκρωση της καρδιάς.
Στην παράγραφο αυτήν θα δούμε μερικές τέτοιες εκδηλώσεις της ασθενούς
καρδίας.
Επισκόπου Ναυπάκτου Ιεροθέου
Ο διάβολος εισέρχεται στην καρδιά του ανθρώπου, και την αιχμαλωτίζει.
«Και δείπνου γενομένου, του διαβόλου ήδη βεβληκότος εις την καρδίαν
Ιούδα Σίμωνος Ισκαριώτου ίνα αυτόν παραδώ» (Ιω. ιγ’, 2). Βέβαια
προηγήθηκε πολυχρόνια αιχμαλωσία του νου. Όπως είναι αδύνατον σε έναν
σωλήνα να διέλθουν συγχρόνως το ύδωρ και το πυρ, έτσι είναι αδύνατον να
εισέλθη η αμαρτία στην καρδιά, «εάν μη κρούση πρότερον εν θύρα καρδίας
δια φαντασίας πονηράς προσβολής»[258]. Η φαντασία είναι εκείνη που
οδηγεί στην καρδιά την προσβολή του διαβόλου. Στον μεταπτωτικό άνθρωπο η
φαντασία, που είναι λεπτοτέρα της διανοίας και παχυτέρα του νου, είναι η
αρχή του κακού. Γι’ αυτό συνιστούν οι άγιοι Πατέρες να φυλάττη κανείς
την φαντασία του καθαρά ή μάλλον καλύτερα να ζη κατά τέτοιο τρόπο ώστε
να μη ενεργοποιήται η φαντασί, να νεκρώση το φανταστικό. Μόνο όταν αυτό
νεκρωθή από την μεγάλη μετάνοια και το πολύ πένθος μπορεί να θεολογήση.
Στα έργα των αγίων Πατέρων γίνεται λόγος για την απώλεια της καρδίας.
Αυτό νοείται με την έννοια ότι στην καρδιά δεν ενεργεί η Χάρη του
Χριστού, αλλά από κέντρο υπερφυσικό γίνεται κέντρο παραφυσικό. Η
απώλεια της καρδίας είναι απώλεια της σωτηρίας.
