Όπου αποδεικνύεται ότι οι άνθρωποι ούτε γεννιούνται ούτε είναι ελεύθεροι (*) στον κόσμο
(*) Ο όρος «Ελευθερία» έχει εδώ περισσότερο την
σημασία όχι τόσο των πολιτικών ελευθεριών, όσο της αυτονομίας, της
ανεξαρτησίας από οποιοδήποτε κέντρο αναφοράς, όπως φαίνεται από το
κείμενο. Με αυτή την έννοια, οι θέσεις του αγ. Αθανασίου είναι απόλυτα
ορθές, αφού ο άνθρωπος, από οποιαδήποτε οπτική γωνία και αν ειδωθεί,
είναι ετεροκαθοριζόμενο ον: Η ίδια η ύπαρξή του στο σύμπαν, έστω και ως
βιολογικού είδους μόνον, δεν οφείλεται στον ίδιο.
Τα πραγματικά αίτια που γκρέμισαν τους Γάλλους στην ασέβεια είναι
άλλα. Επειδή όμως έδειξαν και δείχνουν τέτοια λυσσαλέα εμμονή για την εγκαθίδρυση της κοσμικής ελευθερίας και ισότητας, δίνεται η εντύπωση ότι γι’ αυτήν και μόνο, με κοινή απόφαση και επιλογή, απέβαλαν σχεδόν εξ ολοκλήρου τον Χριστό και τον Χριστιανισμό και τα ιερά του βιβλία.
Θεωρώ λοιπόν εύλογο να εξετάσουμε πρώτα αυτή την πολυθρύλητη
ελευθερία. Να δούμε δηλαδή κατ’ αρχήν, αν συναντούμε τέτοιας λογής
ελευθερία στον κόσμο και κατόπιν να μιλήσουμε για την θρησκεία, να αναφερθούμε δηλαδή στα απαραίτητα και αρμόζοντα περί την πίστη.
