Ὁ λογιώτατος Χρύσανθος ὁ Αἰτωλός (1712; -1785)
Εὐδοξία Αὐγουστίνου. Φιλόλογος - Θεολόγος
Μιά ἀκόμη λησμονημένη ἱερή μορφή! Εἶναι ἀδελφός τοῦ γνωστοῦ μας ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ. Γεννήθηκε πιθανόν τό
1712 στό χωριό Ταξιάρχης «τῆς ἐπαρχίας Ναυπακτίας καί Ἄρτης». Πρῶτο σχολεῖο ὑπῆρξε
τό σπίτι τους. Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς τους φρόντισαν γιά τήν κατά Θεόν ἀγωγή τῶν
παιδιῶν τους.
Ὁ Χρύσανθος, ἔχοντας μεγάλη ἔφεση γιά τά γράμματα, διέθεσε εἴκοσι
πέντε χρόνια γιά τόν καταρτισμό του. Στή
σχολή τῆς Σιγδίτσας τῆς Παρνασσίδας μαθητεύει κοντά στόν Ἀναστάσιο Γόρδιο. Στά
Γιάννενα μυεῖται στά μαθηματικά ἀπό τόν Μπαλάνο Βασιλόπουλο. Στήν
Κωνσταντινούπολη σπουδάζει γλῶσσα
καί φιλοσοφία κοντά στόν Δωρόθεο Λέσβιο,
ὁ ὁποῖος τόν στέλνει στήν Κέρκυρα, στόν νεότερό του κατά εἴκοσι χρόνια Νικηφόρο
Θεοτόκη, ὅπου σπουδάζει ρητορική.
Μέ γεμάτη τήν ἐκπαιδευτική του φαρέτρα ξεκινᾶ τή σταδιοδρομία
του. Πρῶτα πρῶτα διδάσκει τά παιδιά τῶν ὁμογενῶν τῆς Πόλης. Ἀνάμεσα στούς ἄλλους,
μαθητής του εἶναι καί ὁ γιός τοῦ μεγάλου διερμηνέα τῆς ὑψηλῆς Πύλης Νικολάου
Σούτσου, ὁ Γεώργιος, ὁ ὁποῖος πέρασε τόν βίο του μακριά ἀπό τήν πολιτική,
καλλιεργώντας τά γράμματα.
