Περί των τριών τρόπων της προσευχής
Αγίου Συμεών νέου Θεολόγου
Τρεις είναι οι τρόποι της προσοχής και της
προσευχής, με τους οποίους η ψυχή ή υψώνεται ή γκρεμίζεται· υψώνεται
όταν τους μεταχειρίζεται σε κατάλληλο καιρό, γκρεμίζεται όταν τους
κατέχει παράκαιρα και ανόητα. Η νήψη λοιπόν και η προσευχή είναι δεμένες
όπως η ψυχή με το σώμα και η μία χωρίς την άλλη δεν μπορεί να σταθεί.
Αυτά τα δύο συνδέονται μεταξύ τους με δύο τρόπους. Πρώτα η νήψη
αντιστέκεται στην αμαρτία, σαν εμπροσθοφυλακή, και κατόπιν ακολουθεί η
προσευχή, η οποία θανατώνει παρευθύς και αφανίζει όλους εκείνους τους
αισχρούς λογισμούς που εξουδετέρωσε πρωτύτερα η προσοχή· γιατί αυτή μόνη
της δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Αυτή η δυάδα, δηλαδή η προσοχή και
η προσευχή, είναι η πύλη της ζωής και του θανάτου, κι όταν με τη νήψη
φυλάγομε καθαρή την προσευχή, βελτιωνόμαστε, ενώ όταν δεν προσέχομε και
τη μολύνομε και τη διαφθείρομε, αυξανόμαστε στην κακία.