Πολύφυτο καί Καταφύγι: Δύο σημαντικοί σταθμοί τοῦ πατρο-Κοσμᾶ στά 1750
Του Κωνσταντίνου Ι. Κώστα, παπαδάσκαλου
Το Πολύφυτο και το Καταφύγι (ενορίες της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και
Κοζάνης και τοπικές κοινότητες του Δήμου Σερβίων-Βελβεντού) υπήρξαν
σταθμοί σε μία από τις περιοδείες του πατρο-Κοσμά του Αιτωλού.
Διασώζονται μέχρι τις μέρες μας προφορικές παραδόσεις των δύο χωριών,
που μαρτυρούν το γεγονός.
Πολύφυτο: Η προφορική παράδοση των Πολυφυτιανών αναφέρει ότι ο Άγιος
Κοσμάς ο Αιτωλός επισκέφτηκε το Πολύφυτο, εξομολόγησε τους Χριστιανούς
και λειτούργησε στον παλιό ναό (που αργότερα κατεδαφίστηκε και στα
θεμέλιά του χτίστηκε ο νέος, πετρόχτιστος ναός) της Αγίας Παρασκευής. Ο
άγιος φιλοξενήθηκε στο σπίτι του Βουλγαρόπουλου και το βράδυ κοιμήθηκε
σ’ αυτό. Οι Πολυφυτιανοί παρέθεσαν τράπεζα προς τιμήν του αγίου
σφάζοντας ένα κριάρι. Ο άγιος έφαγε καρύδια με μέλι.
Καταφύγι: Η προφορική παράδοση των Καταφυγιωτών για την επίσκεψη του
Αγίου Κοσμά του Αιτωλού αποτυπώνεται στην εφημερίδα τους, «Το Καταφύγι»:
«Κατά την πρώτη περίοδο του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού -1750- ο Άγιος
Κοσμάς πέρασε από το Καταφύγι και στη συνέχεια επισκέφτηκε και παρέμεινε
σε αυτό το εξωκκλήσι (σημ.: τον παλιό, πετρόχτιστο Αϊ-Θανάση, που
κρέμεται στην πλαγιά των Πιερίων ορέων, ψηλά από το Βελβεντό) τρεις
ημέρες, που κατά σύμπτωση εκεί έμεινε μόνιμα ο παππούς Πασκάλης, και ο
Άγιος Κοσμάς τού είπε τις παρακάτω προφητείες και από χείλι σε χείλι
έφτασαν μέχρι τις μέρες μας:
