«Κύριε, εν τη μνήμη των αγίων
Σου, πάσα η κτίσις εορτάζει. Οι ουρανοί αγάλλονται συν τοις αγγέλοις και
η γη ευφραίνεται συν τοις ανθρώποις».
Σε αυτό το άρθρο θα δείξουμε ότι στην αρχαία εκκλησία επικρατούσε Ορθοδοξία (συν τοις άλλοις και) στο θέμα της τιμής των αγίων.
Η Ορθόδοξη πίστη αναφορικά με το θέμα μας συνοψίζεται ως εξής: «Τον μεν (Χριστό) ως Θεόν και Δεσπότην, τους δε (αγίους) δια τον κοινόν Δεσπότην, ως Αυτού γνησίους θεράποντας τιμώντες και σέβοντες και την κατά σχέσιν προσκύνησιν απονέμοντες» (Συνοδικό Ορθοδοξίας της Ζ Οικ. Συνόδου).
Επομένως, δεν μιλάμε για λατρεία αγίων αλλά για τιμητική και κατά σχέση προσκύνηση.
Πριν παραθέσουμε ενδεικτικά μαρτυρίες περί του θέματος από αρχέγονες πηγές, θα ξεκινήσουμε με αυτό που αναφέρει ο καθηγητής Φειδάς: «…από τον Β αιώνα κάθε τοπική εκκλησία εόρταζε την ‘’γενέθλιον’’ ημέρα των μαρτύρων, ήτοι την ημέρα του θανάτου των μαρτύρων της κατά τους διωγμούς. Τη μαρτυρία αυτή παρέχει ήδη το ‘’Μαρτυρολόγιο Πολυκάρπου’’· ‘’Ούτως τε ημείς ύστερον ανελόμενοι τα τιμιώτερα λίθων πολυτελών και δοκιμώτερα υπέρ χρυσίον οστά αυτού, απεθέμεθα όπου και ακόλουθον ην. Ένθα ως δυνατόν ημίν συναγομένοις εν αγαλλιάσει και χαρά παρέξει ο Κύριος επιτελείν την του μαρτυρίου αυτού ημέραν γενέθλιον, εις τε την των προηθληκότων μνήμην και των μελλόντων άσκησιν τε και ετοιμασίαν’’. Η τιμή των μαρτύρων κατά την ‘’γενέθλιον’’ ημέρα γενικεύτηκε τον Γ αιώνα». (Εκκλησιαστική Ιστορία Βλ. Φειδά, Α’ τόμος σελ. 272-273).
Σε αυτό το άρθρο θα δείξουμε ότι στην αρχαία εκκλησία επικρατούσε Ορθοδοξία (συν τοις άλλοις και) στο θέμα της τιμής των αγίων.
Η Ορθόδοξη πίστη αναφορικά με το θέμα μας συνοψίζεται ως εξής: «Τον μεν (Χριστό) ως Θεόν και Δεσπότην, τους δε (αγίους) δια τον κοινόν Δεσπότην, ως Αυτού γνησίους θεράποντας τιμώντες και σέβοντες και την κατά σχέσιν προσκύνησιν απονέμοντες» (Συνοδικό Ορθοδοξίας της Ζ Οικ. Συνόδου).
Επομένως, δεν μιλάμε για λατρεία αγίων αλλά για τιμητική και κατά σχέση προσκύνηση.
Πριν παραθέσουμε ενδεικτικά μαρτυρίες περί του θέματος από αρχέγονες πηγές, θα ξεκινήσουμε με αυτό που αναφέρει ο καθηγητής Φειδάς: «…από τον Β αιώνα κάθε τοπική εκκλησία εόρταζε την ‘’γενέθλιον’’ ημέρα των μαρτύρων, ήτοι την ημέρα του θανάτου των μαρτύρων της κατά τους διωγμούς. Τη μαρτυρία αυτή παρέχει ήδη το ‘’Μαρτυρολόγιο Πολυκάρπου’’· ‘’Ούτως τε ημείς ύστερον ανελόμενοι τα τιμιώτερα λίθων πολυτελών και δοκιμώτερα υπέρ χρυσίον οστά αυτού, απεθέμεθα όπου και ακόλουθον ην. Ένθα ως δυνατόν ημίν συναγομένοις εν αγαλλιάσει και χαρά παρέξει ο Κύριος επιτελείν την του μαρτυρίου αυτού ημέραν γενέθλιον, εις τε την των προηθληκότων μνήμην και των μελλόντων άσκησιν τε και ετοιμασίαν’’. Η τιμή των μαρτύρων κατά την ‘’γενέθλιον’’ ημέρα γενικεύτηκε τον Γ αιώνα». (Εκκλησιαστική Ιστορία Βλ. Φειδά, Α’ τόμος σελ. 272-273).
